Mei 2015

Privacy first:

Tijdens de zitting biechtte het Openbaar Ministerie op dat alle trajectcontrole-data van alle automobilisten 72 uur lang worden bewaard en niet louter worden gebruikt voor snelheidscontroles: deze data worden tevens gebruikt voor bredere opsporing en vervolging van strafbare feiten. Dit is precies de function creep (doelverschuiving) die Privacy First reeds vermoedde en waar deze zaak zich tegen richt. Zonder specifieke wettelijke basis (die ontbreekt erkende het OM) zijn dergelijke opslag en gebruik van trajectcontrole-data in strijd met art. 10 Grondwet en art. 8 EVRM.

Dit aspect van trajectcontroles had ik over het hoofd gezien: dat alle kentekens het bestand in gaan. Als de wettelijke basis daarvoor ontbreekt is de constatering (te hard rijden) onrechtmatig verkregen bewijs.

Voorzitter Bas Filippini van Privacy First ging daarmee in beroep in oktober 2012. Het beroep bij de kantonrechter werd in maart 2013 ingesteld. Mulder-zaken worden doorgaans binnen een jaar behandeld. Deze zaak werd twee (2) jaar aangehouden, een teken dat justitie dit onaangenaam vindt.

12 mei – Kantonrechter Van Maanen verklaart het beroep ongegrond.

Privacy First noemt het een onbegrijpelijk vonnis.

Mensen met fatsoen en verstand mogen verwachten dat de rechter het bestuur terugfluit als het tegen de wet ingaat. Hij doet dat wel eens als het om privacy gaat. Maar zero tolerance voor verkeersboetes is onbetwist en rechters gaan daar meestal in mee.

Het vonnis is qua karakter in lijn met uitspraken over WAHV-handhaving: die deugt en het OM heeft gelijk punt. Beroepsgronden worden op slinkse wijze afgeserveerd.

Bijna alles is bij wet, maatregel of regeling geregeld, maar trajectcontrole niet (bron: wetten.overheid.nl). Het is maar een uitvoeringsdingetje.

 

Wat nu

De sanctie bedroeg 45 euro waardoor hoger beroep niet mogelijk is.

En hoe zou het gerechtshof oordelen? Ik wed op een bevestiging van het vonnis. Kan niet anders, het belang voor justitie is te groot: de opbrengst van de trajectboetes is 90 tot 130 miljoen euro per jaar, bestemd voor het eigen ministerie. Je leest het goed: het ministerie heeft belang bij het op peil houden van de verkeersboetes, in totaal 900-1000 miljoen euro per jaar^€.

Intussen is het privacy-argument niet van tafel.

Het vonnis deugt niet, lees volgend stuk.

Traject-controles blijven op twee punten illegaal: geen beschikking en privacy niet geregeld.

 

€ Uit de begroting van V&J, post Ontvangsten, waarvan Boeten en Transacties. Dit komt overeen met het bedrag van de Mulder-boetes. Mijn vraag hierover aan het OM/LPTV  bleef onbeantwoord. Het ministerie zet ruim 11 miljard om, dus de trajectboetes zijn er maar een procent van. Het blijft een probleem als dat wegvalt.

13/05 2015:

 

Onbegrijpelijk vonnis ontleed

Lees het vonnis hier.

Namens de officier van justitie is aangevoerd dat voor de beperkte inbreuk op de privacy van betrokkene waarvan in dit geval sprake is, geen specifiekere wettelijke grondslag noodzakelijk is dan thans bestaat en gevonden kan worden in de Politiewet, het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens 1990 (RVV1990) en de Wet politiegegevens.

Het verweer van het OM is zwak.

1. Het gaat niet om de privacy van de betrokkene alleen, maar van miljoenen automobilisten.
2. In de genoemde wetten wordt niets geregeld over privacy en traject-controles. Artikel 10 Grondwet en art. 8 EVRM dragen de overheid op om het te regelen. Het OM zegt: de huidige grondslag is toereikend.

---

Grondwet artikel 10.1

Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer.

EVRM Artikel 8. Recht op eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven

1. Een ieder heeft recht op respect voor zijn privé leven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie.

2. Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan in de uitoefening van dit recht, dan voor zover bij de wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of het economisch welzijn van het land, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen.

---

Privacy First zegt: massaal en systematisch gegevens over burgers verzamelen en opslaan mag niet, tenzij dat wettelijk geregeld is, zie artikel 10 Grondwet en art. 8 EVRM. Voor het vastleggen van kentekenpassages is geen grond in de wet. Want er wordt gewerkt aan een wetsvoorstel voor een nieuw artikel (126jj Wetboek van Strafvordering) met een grondslag hiervoor.

Kantonrechter A. van Maanen (senior rechter) zegt:

De nieuwe regeling biedt dus veel ruimere mogelijkheden voor het gebruik van kentekengegevens dan het thans voorliggende trajectcontrolesysteem.

Het op dit moment ontbreken van een wettelijke grondslag voor de nieuwe regeling, betekent dan ook geenszins dat die wettelijke grondslag tevens ontbreekt voor het huidige trajectcontrolesysteem.

In de eerste zin vergelijkt hij de nieuwe regeling met het trajectcontrolesysteem, dus een wetsartikel met een handhavingsinstrument. Vreemd, maar niet onjuist.

De tweede zin moet je drie maal lezen. De wettelijke grondslag voor de nieuwe regeling zijn in de maak. Wat zegt dat over het trajectcontrolesysteem ? De rechter suggereert met een dubbele ontkenning dat het huidige systeem wel een grondslag heeft. Vanuit het idee: de nieuwe regeling (ruim) krijgt een wettelijke grondslag (art. 126jj), dus het huidige systeem (minder ruim) heeft een wettelijke grondslag x. Zou kunnen, maar de rechter toont x niet en zo faalt het argument.

Privacy First stelt dat de basis voor het vastleggen ontbreekt in de Politiewet en de artikelen 141 en 142 Sv.

De kantonrechter stelt vast dat de politie ingevolge artikel 3 van de Politiewet 2012 onder meer tot taak heeft te zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde. In dat kader dient controlerend en handhavend te worden opgetreden, ook in het kader van de verkeersveiligheid. Gezien deze politietaak is de kantonrechter, overigens in lijn met hetgeen daarover in eerdere jurisprudentie wordt aangenomen [1], van oordeel dat in dit artikel van de Politiewet voldoende wettelijke grondslag kan worden gevonden voor de inbreuk op de privacy van betrokkene als waarvan thans sprake is [2].

Daarbij neemt de kantonrechter uitdrukkelijk in overweging dat er naar zijn oordeel sprake is van een geringe mate van inbreuk [3], dat de registratie bij niet-overtreders binnen 72 uur wordt gewist [4] en dat weggebruikers door bebording op de hoogte worden gesteld van het bestaan van de controle en zich daarmee bewust kunnen zijn van de plaatsvindende registratie [5].

1 Welke jurisprudentie ?

2 Artikel 3 is zeer algemeen: “De politie heeft tot taak () te zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven. ”

Wie kan hierin voldoende wettelijke grondslag vinden voor inbreuk op de privacy ?

3 Over de mate van inbreuk valt te twisten. Artikel 8 EVRM en artikel 10 Grondwet schrijven voor dat in de wet vastgelegd wordt welke inbreuken toegestaan zijn, onder welke voorwaarden, et cetera. Dan moet een rechter een vermeende inbreuk toetsen aan die privacy-regeling. De kantonrechter gaat hier volledig aan voorbij en zegt: ik vind de inbreuk gering.

4 De kantonrechter verzwijgt dat het Openbaar Ministerie toegaf dat alle trajectcontrole-data 72 uur worden bewaard en gebruikt voor bredere opsporing. Het aantal overtreders is een paar procent. Daarom kan 98 procent van de data binnen 24 uur gewist worden. Nu wordt dagelijks een half miljoen passages 3 dagen bewaard. In welke omvang maakt het OM kopieën ?

Zie 3: dit moet door het parlement geregeld worden. Nu zijn de automobilisten vogelvrij.

5 De klap op de vuurpijl; hiermee haalt Van Maanen zijn argumentatie onderuit.

 

Privacy First heeft () gesteld dat de () koppeling met de Politiewet geen stand kan houden (omdat) er bij trajectcontrole meer opnames worden gemaakt van niet-strafbare, dan van wel-strafbare gedragingen. Ook deze stelling kan niet slagen. Het is immers inherent aan het succesvol kunnen inzetten van het gebruikte systeem dat alle kentekens bij binnenkomst van het traject en bij het verlaten ervan worden geregistreerd. Dat daarbij, voor zolang als nodig voor de uitvoering van deze taak, gegevens van niet overtreders worden opgeslagen, is dan ook onontkoombaar en maakt bedoelde koppeling niet onjuist.

Klinkt redelijk. maar het is een valse voorstelling van zaken. a (herhaling) Het is niet bij wet geregeld, b data worden langer opgeslagen dan nodig en c ze worden voor andere doeleinden gebruikt.

21/05 2015:

Kentekengegevens bij traject-controles en flitspalen

Privacy First zegt ook dat met flitspalen hetzelfde doel kan worden bereikt met een kleinere inbreuk op de privacy. Rechter Van Maanen:

Ten tweede is door () de officier van justitie uitgelegd dat door het gebruik van trajectcontrole een digitale koppeling kan worden gemaakt met de kentekengegevens van de RDW waardoor exact voor elk passerend voertuig kan worden vastgesteld wat de daarvoor geldende maximumsnelheid is en, pas daarna, of er sprake is van een snelheidsovertreding. Een dergelijke koppeling is slecht denkbaar bij het gebruik van flitspalen indien daarmee () alleen overtreders mogen worden gefotografeerd.

 

– Flitspalen fotograferen alleen overtreders, terwijl trajectcontroles alle passages registreren. Daarbij is de vraag of de RDW-link bij elke passage of batch-gewijs gelegd wordt.

– Op mijn Wob-verzoek antwoordde het OM

Flitspalen en mobiele radarsets bepalen de voertuigcategorie niet.

Dat kan betekenen dat zij alleen ingezet worden bij limieten tot 80 km/u, want daarboven is de categorie van belang.

– Hoe hoger de limiet, hoe meer limieten voor de verschillende voertuigtypen. 130 km/u 120 en 100 geldt alleen voor motoren en auto’s tot 3500 kg zonder caravan/aanhanger, voor andere typen gelden limieten van 80, 90 of 100 km/u. Hier de volledige lijst