Op deze pagina
Laatste verbetering 5 februari 2019
Na het beëindigen van het project kilometerheffing in ‘10 schreef ik (pagina)
Maar denk niet dat het idee weg is, daarvoor is pay as you drive te aantrekkelijk.
In 2016 pleitten de brancheorganisaties er weer voor.
Nu juicht de bovenlaag over een meerderheid die voor rekeningrijden zou zijn.
Nederland zegt massaal ja tegen rekeningrijden
(ND 30-1). Opdrachtgever voor de enquete Volkskrant ging niet uit z’n dak en zette er boven:
Scepsis over rekeningrijden verdwijnt — ook helft kiezers VVD en CDA zegt ‘ja’.
Wat is er mis met de enquête van I&O ?
> Ik vraag I&O om een reactie 7-2-19 <
De respondenten moesten de huidige situatie vergelijken met drie manieren van anders betalen.
- Vlaktaks: 7 ct/km.
- Spitstaks: tijdens de spits 11 ct/km, buiten de spits 3,5 ct/km. (meer onder Overigen)
- Ecotaks: de prijs per kilometer varieert tussen 5,6 en 10 cent op grond van het energielabel.
Bij alle drie staat “eigenaren van zwaardere auto’s betalen meer dan lichtere auto’s”. Hoeveel, tot 10 of 50 procent ? De vlaktaks is bijna vlak. In de bijlage: Vraagstelling staat alleen bij de vlaktaks dat elektrische auto’s vrijgesteld zijn (blijven) niet bij de ecotaks en de spitstaks. Is dit een vergissing ?
De meest genoemde uitkomst is: 58 procent is het eens met de stelling
In plaats van een vast bedrag per auto (motorrijtuigenbelasting), moeten automobilisten per gereden kilometer belasting gaan betalen.
Oneens 20% en 17% neutraal.
58 tegen 20: dat kun je massaal noemen. Maar er valt veel op af te dingen.
1 De MRB is al een ecotaks, hij is afhankelijk van het gewicht, de brandstofsoort en vooral van CO2-uitstoot. De hoogte varieert tussen 0 en 2-duizend* euro per jaar. Diesel kost veel meer dan benzine (de accijns op diesel is lager, het stelsel van heffingen is complex). Een Tesla X (75D, 2400 kg, rijdt voornamelijk op aardgas en steenkool) is vrijgesteld en een even zware diesel-auto kost 2800 euro per jaar, met of zonder partikelfilter. Hoe eerlijk is de huidige situatie ?
* Bij diesel en 1450-1550 kg is het rond 1800 euro.
2 Wat zou de uitkomst zijn bij de vraag
In plaats van een vast bedrag per auto, moeten automobilisten, met uitzondering van elektrische rijders, per gereden kilometer belasting gaan betalen ?
Ter info: bij de vragen staat
De motorrijtuigenbelasting wordt geheven over het bezit van een auto of motorfiets en niet over het gebruik. Het bedrag dat iemand betaalt is afhankelijk van de gewichtsklasse, het type motor (benzine/diesel/gas/elektriciteit) en de provincie.
En
Eigenaren van elektrische auto’s betalen geen wegenbelasting. (Dit is nu ook al zo).
Het rapport is niet duidelijk over de vrijstelling voor elektrische auto’s bij de drie taksen.
3 De burgers zien ook de keerzijde.
Het belangrijkste voordeel van de drie varianten van kilometerbeprijzing vindt 60 procent van de Nederlanders dat dat eerlijker is dan de manier waarop er nu betaald wordt. Echter, 38 procent ziet als belangrijkste nadeel juist dat dat oneerlijker is: mensen die gebonden zijn aan de auto hebben volgens deze groep geen alternatief en moeten dus meer gaan betalen dan nu.
En
Hoewel mensen per saldo positief reageren op een alternatief betaalsysteem, plaatst bijna iedereen kanttekeningen.
De lijst met kanttekeningen liegt er niet om, lees hem hier.
4 De vraag verdoezelt dat automobilisten al voor gebruik betalen via accijns en btw, een kleine euro momenteel. Tanken kost echt geld.
Interessante punten uit het onderzoek
De enquete levert ook informatie over het mobiliteitsgedrag, file-last, reiskosten.
Wie betaalt de reiskosten voor woon-werkverkeer?
De twee minst verdienende groepen betalen drie-vijfde geheel of grotendeels zelf.
De twee meest verdienende groepen betalen twee-vijfde geheel of grotendeels zelf.
Detail: bij de hoogste inkomens betaalt 11 procent alles zelf, bij de laagstbetaalden betaalt 40 procent alles zelf.
Een duidelijk signaal van vervoersarmoede.
Files niet zo erg ?
Nederlanders vinden het niet leuk om in de file te staan: 26 procent vindt in de file staan heel vervelend en 40 procent vervelend. Slechts 1 procent geef aan de file leuk te vinden.
Veel spraakmakers zeggen dat automobilisten file-rijden niet erg vinden. Dat geldt voor een minderheid.
Alternatieven
Heeft u momenteel een alternatief voor het reizen met de auto naar uw werk?
52 procent zegt geen alternatief te hebben.
Lager opgeleide automobilisten hebben vaker geen alternatief (63%) dan hoger opgeleiden (46%). Dit ligt voor de hand omdat de eersten vaker in ploegendienst of ‘s avonds werken, en op bedrijventerreinen met slecht OV.
Wat doen degenen die wel een alternatief hebben ?
Daarvan houdt 46 procent geen rekening met files.
16 procent gaat soms/vaak met het openbaar vervoer, 10 procent gaat soms/vaak met de (elektrische) fiets;
23 procent gaat soms/vaak eerder of later weg, 12 procent neemt soms/vaak een andere route.
Bijna niemand kiest voor thuis werken, ander werk zoeken of verhuizen om van de files af te zijn (3, 2 en 0 procent).
Hieruit blijkt dat de forenzen veelal niet (kunnen) doen wat bestuurlijk Nederland wil. Slechts 1 op de 8 kiest voor het gewenste gedrag (OV, fiets, thuis werken, andere baan).
Overigen
Het rapport geeft bij de meeste uitkomsten aan wat de politieke voorkeur is. Ik mis daar de categorie niet-stemmers en het fenomeen zweven.
De spitstaks is het minst populair: 11 procent kiest daar voor. De grote promotor van rekeningrijden, Erik Verhoef, is juist voor een drukteheffing. Zie ook Spitstarief op deze pagina. In de stellingen komt dit verschil terug:
- files zullen afnemen als automobilisten meer moeten betalen als ze tijdens de spits en op drukke routes rijden
- files zullen afnemen als automobilisten meer moeten betalen naarmate ze meer in de spits rijden